Ödemeler

Mal mukabili ödeme, ihracatçının sattığı mallara ilişkin belgeleri doğrudan ithalatçıya gönderdiği, ithalatçının bu belgeler ile malını gümrükten çektiği ve anlaşılan vadede mal bedelini ihracatçıya ödediği ödeme yöntemidir. Bu ödeme yönteminde ithalatçı, henüz ödeme yapmadan ihracatçının ilettiği belgeler ile malı teslim alır.

• İhracatçı, sattığı malların bedelini almadan sevkiyatı yaptığından, ihracatçı için en riskli ödeme yöntemidir.
• İthalatçı satın aldığı malların ödemesini malları teslim aldıktan sonra yapacağından ithalatçı için en risksiz ödeme yöntemidir.

Mal Mukabili Ödeme işlemleri Tüzel müşteriler tarafınca çok yakında İnternet Bankacılığı üzerinden gerçekleştirilebilir.

Tahsil vesaiki, ihracatçının malları yüklemesine müteakip, malları temsil eden belgeleri bankası aracılığı ile ithalatçının bankasına gönderdiği ve belgelerin ithalatçıya mal bedelinin ödenmesi veya ithalatçının ileri bir tarihte ödeme taahhüdüne girmesi karşılığında teslim edilen ödeme yöntemidir. Tahsil Vesaiki işlemler Milletlerarası Ticaret Odası’nın 522 (URC 522) sayılı broşürüne tabidir ve iki farklı şekilde gerçekleştirilir.

Vesaik Mukabili Ödeme (Vesaik Bedeli Karşılığında Teslim)

İhracatçının malını yüklemesinden sonra, söz konusu mala ilişkin belgeleri (vesaik), bankası aracılığı ile ithalatçının bankasına gönderdiği ve belgelerin ithalatçıya mal bedelinin ödenmesi karşılığında teslim edildiği ödeme yöntemidir. Belgelerin ithalatçı tarafından teslim alınmaması ihtimali vesaik mukabili ödeme yönteminde ihracatçı için temel risktir.

Kabul Kredili Ödeme (Poliçe Kabulü Karşılığında Teslim)

İhracatçının malını yükledikten sonra, söz konusu mala ilişkin belgeleri (vesaik), bankası aracılığı ile ithalatçının bankasına gönderdiği ve belgelerin, ödeme vadesi içeren mali bir belgenin (genellikle poliçe) ithalatçı tarafından kabul edilmesi şartı ile teslim edildiği ödeme yöntemidir. 

Kabul Kredili işlemlerde belgeler, poliçenin ithalatçı tarafından kabul edilmesi karşılığında teslim edildiğinden, malın bedeli poliçede bulunan ödeme vadesinde ödenir.

Kabul Kredili Ödeme yönteminde; ihracatçı için temel risk vesaik mukabilinde olduğu gibi belgelerin ithalatçı tarafından teslim alınmaması veya kabul edilen poliçe bedelinin vadesinde ödenmemesidir. 

İhracatçı, poliçenin vadesinde ödenmemesi riskinden korunmak için ithalatçının bankasının işleme ödeme taahhüdünü (avalini) eklemesini talep edebilir. Banka avali şartı bulunan işlemlerde belgeler, ithalatçı kabulüne ek olarak ithalatçının bankasının poliçeye avalini eklemesi karşılığında teslim edilir.

Tahsil Vesaiki işlemleri Tüzel müşteriler tarafınca çok yakında İnternet Bankacılığı üzerinden gerçekleştirilebilir.

Akreditif; bankaların, ithalatçının talep ve şartları çerçevesinde hazırladığı geri dönülemez bir ödeme taahhüdüdür. Amir Banka (akreditifi açan banka), akreditif metininde belirtilen belgelerin, akreditifin geçerlilik süresi içerisinde kendisine ibraz edilmesi ve belgelerin akreditif şartlarını karşılaması durumunda ödeme yapacağını taahhüt eder. Akreditif işlemleri Milletlerarası Ticaret Odası’nın 600 (UCP 600) sayılı broşürüne tabidir.

Özellikler

• Akreditif; uluslararası ticarette hem ithalatçıyı hem de ihracatçıyı koruması sebebiyle sıklıkla tercih edilen, güvenceli bir ödeme aracı olarak kabul görür.
• İhracatçı, ticarete konu malın sevkiyatını tamamladıktan sonra akreditif şartlarına uygun belgeleri (vesaik), amir bankaya ibraz eder ve ödemeyi alır.
• Akreditifler, ödeme şekillerine göre “Görüldüğünde Ödemeli (At Sight), Vadeli (Deffred Payment), Karışık Ödemeli (Mixed Payment), Kabul Kredili (By Acceptance) ve İştira Akreditifi (By Negotiation)"; özelliklerine göre ise “Devredilebilir Akreditif (Transferable), Rotatif Akreditif (Revolving), Peşin Ödemeli Akreditif (Red-Green Clasuse) ve Karşılıklı Akreditif (Back-to-Back)" şeklinde açılabilir.

Taraflar

• Amir (Applicant): Akreditif açılışı için bankasına başvuran tarafı ifade eder. Genellikle ithalatçı taraftır.
• Lehtar (Beneficiary): Lehine akreditif açılan tarafı ifade eder. Genellikle ihracatçı taraftır.
• Amir Banka (Issuing Bank): Amirin talebi üzerine akreditifi açan ve akreditif lehtarına karşı ödeme taahhüdünde bulunan bankayı ifade eder.
• İhbar Bankası (Advising Bank): Amir bankanın talebi üzerine akreditifi lehtara ihbar eden bankadır. 
• Teyit Bankası (Confirming Bank): Amir bankanın yetkilendirmesi ve talebi üzerine, amir bankanın ödeme taahhüdüne ek olarak lehtara karşı kendi ödeme taahhüdünü ekleyen bankadır.
• Rambursman Bankası (Reimbursing Bank): Amir bankanın talebi üzerine akreditife konu ödemenin yapılmasına aracılık eden, amir bankanın muhabir bankasıdır.

Akreditifin İthalatçı İçin Avantajları

• Amir banka, akreditif kapsamında sunulan belgeleri inceler. Bu nedenle ithalatçı, ihracatçının akreditif koşullarına uygun belgeleri sunduğundan emin olur. Amir bankanın sunulan belgelerin uygun olmadığını tespit etmesi durumunda, ithalatçının ödeme yükümlülüğü olmayacaktır.
• İthalatçı akreditifte "yükleme tarihi/periyodu", "sevk/varış yeri", "nakliye koşulları" vb. şartları belirleme imkanına sahiptir.

Akreditifin İhracatçı İçin Avantajları

• Akreditif, amir bankanın geri dönülemez bir ödeme taahhüdü olduğundan, ihracatçı uygun belgeleri amir bankaya ibraz etmesi durumunda ödemeyi alacağından emin olur.
• İhracatçının bankasının akreditife teyidini eklemesi durumunda ihracatçı, amir banka ve amir bankanın ülke riskine karşı kendini korumuş olur.

Akreditif işlemleri Tüzel müşteriler tarafınca çok yakında İnternet Bankacılığı üzerinden gerçekleştirilebilir.

Garanti mektubu, bir bankanın, sözleşme taraflarının sözleşmeyle kararlaştırdığı belirli bir işi veya ödeme yükümlülüğünü güvence altına aldığı geri dönülemez ödeme taahhüdüdür. Garanti mektubu ile banka müşterisinin eylemi/taahhüdü banka tarafından taahhüt edilir ve söz konusu edimin ifa edilmemesi durumunda lehine garanti verilen tarafın ilk uygun yazılı talebi üzerine garantör banka ödemeyi gerçekleştirir. Garanti işlemleri, taraflar arasındaki uygulamada yeknesaklık sağlanması amacıyla Milletlerarası Ticaret Odası’nın 758 (URDG 758) sayılı broşürüne tabi düzenlenebilir.

Garanti mektupları, genel olarak ticari bir işleme veya iş ilişkisine konu olan taraflar arasında ortaya çıkan güven sorununa çözüm olur.

Garanti mektubu ile akreditif arasındaki temel fark, güvence sağlama özelliklerinin farklılığıdır. Akreditifte, lehtar edimini yerine getirdiğinde ödeme yapılırken, garanti mektubunda ise amirin mektuba konu edimini yerine getirilmemesi durumunda muhatabın yazılı tazmin talebi üzerine ödeme yapılır.

Garanti mektubu iki farklı şekilde düzenlenebilir; direkt garanti ve kontrgaranti. Direkt garantiler, garantör bankanın doğrudan muhataba karşı teminatını içeren, muhabir bankanın (varsa) ihbar dışında bir sorumluluğunun bulunmadığı garantilerdir. Kontrgarantiler ise, kontrgarantör banka tarafından muhabir bankaya düzenlenen kontrgaranti tahtında, muhabir bankanın (garantör banka) muhataba hitaben kendi garantisini düzenleyerek doğrudan ödeme yükümlülüğüne girdiği garantilerdir.

Taraflar

• Garantör: Garanti mektubuna konu edimin yerine getirilmemesi halinde, muhatabın ilk uygun yazılı talebine istinaden garanti mektubunda belirtilen tutara kadar bir tutarı muhataba ödemeyi taahhüt eden bankadır.
• Amir : Garanti mektubuna konu edim için yükümlülük altına giren ve yükümlülüğü garanti mektubu tahtında muhataba karşı teminat altına alınan taraftır.
• Muhatap: Kendisine hitaben garanti mektubu düzenlenen ve garantinin hükümlerinden yararlanan taraftır.
• Kontrgarantör: Bir garantör veya başka bir kontrgarantör banka lehine kontrgaranti düzenleyen bankadır.

Başlıca Garanti Mektubu Türleri

• Kati/Kesin Garanti Mektubu
• Avans Garanti Mektubu
• Ödeme Garantisi
• Geçici Garanti Mektubu
• Alıkoyma Garantisi
• Standby Akreditif

Haricî Garanti/Kontrgaranti işlemleri Tüzel müşteriler tarafınca çok yakında İnternet Bankacılığı üzerinden gerçekleştirilebilir.